Vamos en primer lugar al prólogo de Gomez, que debe tener influencia de otro famoso
escriba, Jimenez, que trabajó tiempo antes en Albelda antes de ser transferido a San Millán de la
Cogolla (13). Gomez dice: (14) “Yo, Gomez, aunque indigno, perteneciente a la orden sacerdotal
(o presbiteral), en los confines de Pamplona, en el monasterio de Albelda, donde reposan en el
atrio del monasterio las reliquias del más bendecido obispo Martin, bajo las órdenes de
Dulquitus, abad de alrededor de 200 monjes - - el Obispo Godescalco, en su camino a los
confines de Galicia con un gran séquito para abogar por la misericordia de Santiago, pidió que
yo libremente copiara un pequeño libro hecho por el bendito Ildefonso de Toledo escrito hace
algún tiempo orando por la virginidad de la sagrada Maria, virgen perpetua y madre de nuestro
señor Jesucristo.” Gomez continúa diciendo que es Godescalco quien quiere llevar la oración de
(13) M. C. Díaz y Díaz, ‘Escritores del monasterio de Alvelda. Vigilán y Sarracino’ in Códice Albeldense, 976:
Original Conservado en la Biblioteca del Real Monasterio de San Lorenzo de El Escorial (d.I.2) (Colección
Scriptorium 15; Madrid, 2002) 78, and his Libros y Librerias en la Rioja altomedieval, (Logroño, 1991) 115 ff.
(14) Para los variados intentos de editar este texto, ver Léopold Victor Delisle, Le Cabinet des manuscrits de la
Bibliothèque impériale, 1 (Paris, 1868), 516.f. (fol. 69v) Ego quidem Gomes, licet indignus, presbiterii tamen ordine
functus, in finibus Panpilonae, Albaildense in arcisterio infra atrio sacro ferente reliquias sancti ac beatissimi
Martini episcopi regulariter degens, sub regimine patris almi videlicet Dulquitti abbatatis (sic), inter agmina Christi
servorum ducentorum fere monacorum, conpulsus a Gotiscalco episcopo, qui gratis orandi egressus a partibus
Aquitaniae devotione promtissima magno comitatu fultus ad finem Galleciae pergebat concitus, Dei misericordiam
sanctique Jacobi apostoli suffragium humiliter imploraturus, libenter conscripsi (fol. 70r) libellum a beato Ildefonso,
Toletanae sedis episcopo, dudum luculentissime editum, in quo continetur laudem virginitatis sanctae Mariae
perpetuae virginis Jhesu Christ Domini Nostri genetricis, ubi predictus Ildefonsus episcopus, divino inspiramine
afflatus, oraculis prophetarum inbutus, evangeliorum testimoniis roboratus, apostolorum documento instructus,
celestium simul et terrenorum contestatione firmatus, gladio vervi Dei Jubeniani perfidiam vulneravit et pugione
verissimae rationis Elbibii errorem dextruxit: judeorum quoque duritiam non solum adstipulatione angelorum et
hominum, sed etiam demonum prolata confessione, jugulavit. (fol. 70v) Jam vero quam dulcia quamque divino
munere compta promserit eloquia, quisquis in hoc libello sollerter legerit facile pervidebit, ex quo et credulus auriet
suabitatem, et ancepts repperiet unde a se procul reppellat erroris prabitatem. Unde extimo incunctanter ut pari
gloria ditetur a Christo pontifex Gotiscalcus, qui hanc laudem genetricis Domini nunc Aquitanie sanctae Mariae
initio in propriam sedem specialiter advexit, sicut Ildefonsus episcopus, qui eam universe aecclesie catholice dudum
generaliter tradidit, quia, etsi materia defuit laboris, equiperatur tamen sacra(fol. 71r) devotio retributione mercedis.
Mici autem exiguo atque miserrimo Gomesani concedat Christus, gloriosae genetricis suae interventu placatus, hic
emundari a sorde facinorum et post expletum vite hujus cursum cum sanctis omnibus in regno celorum perfrui
gaudium feliciter sine fine mansurum. Amen.
Transtulit enim hunc labellum sanctissimus (ras.) Gotiscalcus episcopus ex Spania ad Aquitaniam tempore iemis,
diebus certis, januarii videlicet mensis, currente feliciter era DCCCC LXXX VIIII, regnante Domino Nostro Jhesu
Christo, qui cum Deo patre et sancto Spiritu unus Deus gloriatur in secula seculorum. Amen. Ipsis igitur diebus obit
Galleciensis rex Ranimirus.!